Haziran 2025’te gerçekleşen Air India Uçuş AI-171 kazasında 260 kişi yaşamını yitirdi; uçak Ahmedabad’dan kalktıktan kısa süre sonra güç kaybı yaşayıp yerleşim alanına çarpmıştı. Bu trajik olay, mühendisler Eshel Wasim ve Dharsan Srinivasan’ı uçakların çöküş anında dahi daha yüksek oranda hayatta kalmasını sağlayacak önlemler geliştirmeye yönlendirdi.
---Project REBIRTH Nasıl Çalışıyor?Sistemin içerdiği başlıca özellikler ve çalışma prensibi şöyle:Özellik AçıklamaKaza Öngörüsü ve Yapay Zeka Algılama Uçak irtifası, hızı, motor durumu, pilot tepkisi, yangın ya da yön gibi parametreler sürekli izleniyor. Eğer 3.000 feet (yaklaşık 915 m) irtifanın altındayken kaza kaçınılmaz görünüyorsa sistem otomatik tetikleniyor. Pilot hâlâ müdahale edebiliyor.
Hava Yastıkları Uçağın burun, karın (alt) ve kuyruk bölgelerinden, çarpışma anında dışarı açılan yastıklar; çerçeveyi çevreleyerek “koruyucu koza” oluşturuyor. Açılma süresi 2 saniyenin altında. İniş Hızı Azaltma (Reverse Thrust / Ters İtki & Gaz Füzeleri) Motor durumu izin veriyorsa ters itki (reverse thrust) ya da ek itki sağlayan sistemlerle düşüş hızı düşürülüyor; bu sayede çarpma enerjisi azaltılması amaçlanıyor.
Akıllı Sıvılar (Smart Fluids) Kabin iç yüzeylerinde ya da koltuklarda kullanılan, normal zamanda yumuşak ancak şiddetli darbe anında katılaşan sıvı/ malzemeler; çarpmanın etkisini emmek için tasarlanmış.
Kurtarma Yardımcısı Özellikleri Kaza sonrası kurtarma çalışmaları için parlak turuncu kabuk (örneğin dış yüzey), GPS, kızılötesi sinyaller, acil çıkış ışıkları gibi işaretleyiciler planlanıyor. ---Avantajlar ve ZorluklarAvantajlar:Kaza kaçınılmaz olduğunda bile yolcular için “hayatta kalma şansı” yaratma potansiyeli.Mevcut uçaklara sonradan entegre edilme ihtimali; yeni uçaklar için standart olarak düşünülmesi.
Kavramsal aşamada olması; henüz pratik testlerde sonuçlanmamış. Olası yanlış tetiklemeler; sistemin güvenlik ve güvenilirlik standartlarını karşılaması gerekir. Ek ağırlık, maliyet, uçak aerodinamiği ve sertifikasyon süreçleri gibi havacılık sektörünün katı düzenlemelerine uyum sağlama gerekliliği.
---Şu Anki Durum ve Gelecek PlanlarıProject REBIRTH, James Dyson Award 2025 yarışmasında finalistler arasında. Geliştiriciler, projenin bileşenlerinin laboratuvar testleri, simulasyon ve prototipleme aşamalarını planlıyor. Önümüzdeki yıllarda kapsamlı testlerle gerçek uçuşlara entegrasyon hedefleniyor.
---Project REBIRTH Nasıl Çalışıyor?Sistemin içerdiği başlıca özellikler ve çalışma prensibi şöyle:Özellik AçıklamaKaza Öngörüsü ve Yapay Zeka Algılama Uçak irtifası, hızı, motor durumu, pilot tepkisi, yangın ya da yön gibi parametreler sürekli izleniyor. Eğer 3.000 feet (yaklaşık 915 m) irtifanın altındayken kaza kaçınılmaz görünüyorsa sistem otomatik tetikleniyor. Pilot hâlâ müdahale edebiliyor.
Hava Yastıkları Uçağın burun, karın (alt) ve kuyruk bölgelerinden, çarpışma anında dışarı açılan yastıklar; çerçeveyi çevreleyerek “koruyucu koza” oluşturuyor. Açılma süresi 2 saniyenin altında. İniş Hızı Azaltma (Reverse Thrust / Ters İtki & Gaz Füzeleri) Motor durumu izin veriyorsa ters itki (reverse thrust) ya da ek itki sağlayan sistemlerle düşüş hızı düşürülüyor; bu sayede çarpma enerjisi azaltılması amaçlanıyor.
Akıllı Sıvılar (Smart Fluids) Kabin iç yüzeylerinde ya da koltuklarda kullanılan, normal zamanda yumuşak ancak şiddetli darbe anında katılaşan sıvı/ malzemeler; çarpmanın etkisini emmek için tasarlanmış.
Kurtarma Yardımcısı Özellikleri Kaza sonrası kurtarma çalışmaları için parlak turuncu kabuk (örneğin dış yüzey), GPS, kızılötesi sinyaller, acil çıkış ışıkları gibi işaretleyiciler planlanıyor. ---Avantajlar ve ZorluklarAvantajlar:Kaza kaçınılmaz olduğunda bile yolcular için “hayatta kalma şansı” yaratma potansiyeli.Mevcut uçaklara sonradan entegre edilme ihtimali; yeni uçaklar için standart olarak düşünülmesi.
Kavramsal aşamada olması; henüz pratik testlerde sonuçlanmamış. Olası yanlış tetiklemeler; sistemin güvenlik ve güvenilirlik standartlarını karşılaması gerekir. Ek ağırlık, maliyet, uçak aerodinamiği ve sertifikasyon süreçleri gibi havacılık sektörünün katı düzenlemelerine uyum sağlama gerekliliği.
---Şu Anki Durum ve Gelecek PlanlarıProject REBIRTH, James Dyson Award 2025 yarışmasında finalistler arasında. Geliştiriciler, projenin bileşenlerinin laboratuvar testleri, simulasyon ve prototipleme aşamalarını planlıyor. Önümüzdeki yıllarda kapsamlı testlerle gerçek uçuşlara entegrasyon hedefleniyor.
